De vijf belangrijkste eigenschappen van metalen zijn als volgt:
1. Metalen glans
Metalen hebben een glanzend, reflecterend oppervlak door de manier waarop hun elektronen met licht interacteren. Goud en zilver zijn bijvoorbeeld bekend om hun glanzende uiterlijk, wat ze geschikt maakt voor sieraden en decoratieve doeleinden.
2. Hoge elektrische geleidbaarheid
Metalen zijn uitstekende geleiders van elektriciteit omdat hun buitenste elektronen zich vrij kunnen bewegen. Koper en aluminium worden vaak gebruikt in elektriciteitsdraden en schakelingen vanwege deze eigenschap.
3. Hoge thermische geleidbaarheid
Metalen transporteren warmte efficiënt, waardoor ze ideaal zijn voor toepassingen zoals kookgerei (bijvoorbeeld pannen van roestvrij staal) en warmteafvoer in elektronische apparaten. Deze eigenschap ontstaat door de beweging van vrije elektronen en trillingen in de metaalstructuur.
4. Smeedbaarheid en rekbaarheid
Smeerbaarheid: Metalen kunnen worden geslagen of geperst tot dunne platen zonder te breken. Goud kan bijvoorbeeld worden geslagen tot zeer dunne goudfolie.
Gleidvermogen: Metalen kunnen tot draden worden getrokken. Koper is een voorbeeld hiervan, aangezien het wordt uitgerekt tot elektriciteitskabels.
5. Hoge dichtheid en sterkte
De meeste metalen hebben een hoge massa per eenheidsvolume (dichtheid) en sterke atoombindingen, waardoor ze mechanische sterkte bezitten. Staal, een legering van ijzer en koolstof, wordt breed toegepast in de bouwsector vanwege zijn hoge treksterkte en duurzaamheid.
Deze eigenschappen zijn het gevolg van de metalen binding in metalen, waarbij vrije elektronen positieve metalen ionen in een roosterstructuur bijeenhouden.